ایران ـ کارگری
کارگران کارخانه نیشکر هفتتپه در بیم و امید
پیشینه:
شرکت کشت و صنعت نیشکر هفتتپه در ۱۴ کیلومتری شهر شوش و ۱۰ کیلومتری معبد چغازنبیل قرار دارد.
در فروردین ۱۳۳۵ نخستین قراردادسالی بین سازمان برنامه و شرکت عمران و منابع منعقد شد. در سال ۱۳۳۸ تسطیح زمینها و متعاقباً عملیات مربوط به احداث کارخانه نیشکر هفتتپه آغاز و کارخانه نیشکر هفتتپه توانست اولین دوره بهرهبرداری خود را درآذر ماه ۱۳۴۰ با برداشت نیشکر از سطحی معادل ۲۴۰۰ هکتار آغاز نماید.
سطح زیر کشت نیشکر در سال ۱۳۸۹ به مقدار ۱۰۰،۰۰۰ هکتار با متوسط عملکرد ۸۳ تن ساقه در هکتار و راندمان قندگیری ۹٪ بود.
اکنون حدود پنج هزار نفر از طریق فعالیت در شرکت کشت و صنعت نیشکر هفتتپه در شمال استان خوزستان امرار معاش میکنند.
در سال ۱۳۹۴ این کارخانه به بخش خصوصی واگذار شد.
در زمان مالکیت دولتی تعداد پرسنل کارگاه بالغ بر ۷ هزار نفر بود که تا سال ۱۳۸۲ با کارکرد بیش از ظرفیت اسمی تولید و بدون بدهی فعالیت داشت؛ اما از آن موقع تا زمان واگذاری به بخش خصوصی با مشکلاتی مواجه شده که منجر به بدهی و مطالبات معوق کارگران شده است. متعاقب آن نیروی کار کارگاه از ۷ هزار نفر به حدود ۴ هزار نفر (۸۷۰ نفر قرارداد دائم، ۱۸۰۰ نفر قرارداد موقت و ۱۳۳۰ نفر نیروی پیمانکار) کاهش یافته است.
میزان تولید شکر در سال ۱۳۹۵ (دوره بهرهبرداری) برای مجتمع کشت و صنعت هفت تپه ۵۳ هزار تن ثبت شده است که این میزان تولید نسبت به ظرفیت اسمی ۱۰۰هزار تنی، حجمی میانه محسوب میشود.
صدای دوباره کارگران به ستوه آمده
در یک دهه اخیر کمتر کسی است که نشنیده باشد کارگران مجتمع کشت و صنعت نیشکر هفتتپه در اعتراض یا اعتصاب نبوده باشند و همچنین کمتر شنوندهای است که از شنیدن مشکلات آنها، از طرفی دل او بدرد نیامده باشد و از طرف دیگر به خاطر مبارزهشان برای بدست آوردن حق و حقوق قانونی، صنفی، انسانی و اجتماعی خود، آنها را نستوده باشد.
کارگران کارخانه نیشکر هفت تپه که بیش از دو دهه از استثمار و بهرهکشی عوامل ضد کارگری جمهوری اسلامی به تنگ آمده بودند از دهه ۱۳۹۰ شروعی دوباره به مبارزات خود دادند. کارگران در سالهای ۱۳۸۴ و ۱۳۸۵ با شعار «ما کارگر هفت تپهایم، گرسنهایم، گرسنهایم» توجهات را بار دیگر به دردهای خود جلب کردند. آنها ضمن کسب حمایت های مردمی، حکومت ضد کارگری آخوندی را به ستوه آوردند. امری که منجر به ایجاد سندیکای کارگران نیشکر هفت تپه شد.
در آبانماه ۱۳۸۶، حدود ۲۵۰۰ نفر از کارگران خواستار بازگشایی سندیکای خود که پیشتر در سال ۱۳۵۳ تأسیس شده بود، شدند. متعاقب آن کارگرانی که نامهای را تحت عنوان هیئت بازگشایی سندیکا، امضاء کرده بودند، بازداشت شدند. با این وجود با همت و پایداری و اتحاد کارگران با یکدیگر در مقابل ارگانهای ضدکارگری و سرکوبگر؛ سندیکا در اردیبهشت ۱۳۸۷ به صورت علنی اعلام موجودیت نمود و علیرغم مخالفتها و ممانعتهای فراوان وزارت کار و هشدارهای وزارت اطلاعات به فعالان کارگری، این سندیکا را بهطور رسمی بازگشایی کردند.
همزمان پروندهسازیهای دروغین و صدور احضاریه به فعالان کارگری برای دادگاه ها شروع شد. در پی آن، رئیس و چهار عضو هیئت مدیره سندیکا و مخصوصا فعالان کارگری تحت فشارهای مداوم از طرف ارگانهای اطلاعاتی و امنیتی قرار گرفتند که این رویه ضدکارگری و اذیت و آزار کارگران و فعالان حقوق کارگری تا به امروز ادامه داشته است.
در همان سال ۱۳۸۶ رئیس و چهار عضو هیئت مدیره سندیکا در دادگاه انقلاب به اتهام واهی تبلیغ علیه نظام محاکمه و به یک سال حبس و سه سال محرومیت از حضور در تمامی فعالیتها و انتخابات صنفی کارگران محکوم شدند.
مطالبات کارگران در اعتراضاتشان:
o عدم دریافت دستمزد به مدت سه ماه متوالی
o پایان دادن به پروندهسازیهای دروغین و پایان دادن به احضار فعالان کارگری به دادگاه
o برکناری مدیر عامل و اعضای هیئت مدیره شرکت
o برکناری رئیس حفاظت
o ایجاد سندیکای مستقل کارگری
نهادها و ارگانهای دولتی؛ برای مقابله بیشتر و جدیتر با کارگران هفتتپه دریافتند تا هنگامی که این کارخانه در دست دولت است؛ امکان مهار و غارت این زحمتکشان برایشان میسر نیست؛ لذا کارخانه را به بخش خصوصی واگذار نمودند؛ اما همان ساختار را حفظ کردند و صرفا با جابجایی چند مهره، دشمنی خود را با کارگران به این روش ادامه دادند.
از سالها قبل به دلیل سیاستهای سودجویانه و همچنین سوء مدیریت کارخانه، حقوق کارگران ماههای متوالی پرداخت نمیشد. پس از خصوصی سازی هم این رویه ادامه پیدا کرد.
اعتصابها و اعتراضات مکرر و مستمر کارگران نیشکر هفتتپه، فقط با وعده و وعید مسئولین کارخانه همراه بوده است. این شیوه غارتگرانه موجب خشم و انزجار کارگران شده است.
مدیریت جدید علاوه بر پروندهسازیهای دروغین و احضار فعالان کارگری به دادگاه ها، به تهدید و تطمیع فعالان کارگری روی آورده است و میخواهد با زور و اجبار آنها را به خیانت به همکارانشان مجبور سازد و راه خود را که همان غارت هر چه بیشتر کارگران است، باز نگاه دارد.
راه پیش رو
تنها راه پیش روی کارگران زحمتکش و محروم کارخانه نیشکر هفت تپه؛ پس از سالها رنج و محنت؛ پس از اخراج و احضار و بازجویی و زندان؛ همچنان که در طول سالیان نشان دادهاند، پافشاری بر روی خواستههایشان است. کارگران با تعطیلی چرخهای کارخانه و اتحاد و همبستگی با یکدیگر و بستن راه نفوذ عناصر به ظاهر کارگر؛ و نخوردن فریب وعده و وعیدهای دروغین؛ با انتخاب نمایندگان واقعی از میان خودشان؛ میتوانند حقوق خود را بازپس بگیرند.
راه رمز موفقیت کارگران ایران در حاکمیت ضدکارگری کنونی، تنها اتحاد و ایستادن بر مطالباتشان است.
فریادتان هر چه بلندتر!
کامران حمیدی